Trądzik dorosłych – część 2

Autor: Amelia Pietryka

Data: luty 2021

INTERMITTENT FASTING W REDUKCJI TRĄDZIKU

Intermittent Fasting (IF), czyli po polsku post przerywany to w ostatnich latach przedmiot dziesiątek badań, i słusznie bo to prosty do zastosowania sposób o ogromnych korzyściach dla organizmu.

Interesuje on badaczy głównie w kontekście wpływu na starzenie się komórek, prewencji chorób neurodegeneracyjnych (np. choroby Alzheimer’a), szlaki metaboliczne glukozy i tłuszczów oraz gospodarkę insuliny i utratę wagi.

Stosowanie IF prowadzi do redukcji tłuszczu (także wisceralnego), poprawę kompozycji ciała (zachowanie mięśni, redukcja tkanki tłuszczowej), poprawę gospodarki hormonalnej.

Badania na zwierzętach wykazały wydłużenie czasu trwania ich życia a także wzrost witalności po zastosowaniu IF.

Post przerywany ma szereg korzyści zdrowotnych i należą do nich:

– poprawa metabolizmu glukozy i tłuszczy,

– wzrost efektywności energetycznej komórek – lepsze wykorzystanie tlenu,

– naprawa DNA,

– poprawa systemu immunologicznego,

– poprawa wrażliwości insulinowej.

To co istotne dla stanu skóry trądzikowej to stosowanie postów przerywanych połączonych ze zdrową kompozycją posiłków. Co możemy dzięki temu uzyskać? 

– zmniejszenie stanów zapalnych, a jak wiemy – trądzik jest chorobą zapalną.

– poprawę mikrobioty jelit, co usprawnia wchłanianie mikroelementów ważnych także dla skóry.

– redukcję insulinooporności, czyli zmniejszenie wysokich wyrzutów insuliny i czynnika IGF-1 (insulinopodobny czynnik wzrostu), które nasilają wydzielanie sebum i rozrost gruczołów łojowych.

– aktywację ochrony przed stresem oksydacyjnym i metabolicznym.

IF aktywuje w organizmie proces autofagii, który jest recyklingiem komórkowym i prowadzi do oczyszczenia, przebudowy i zużycia uszkodzonych komórek, białek i innych metabolitów.

Działanie ogólnoustrojowe, poprawiające kondycję naszego organizmu wpływa długotrwale na wygląd naszej skóry.

Opisane w The New England Journal of Medicine zalecenia dotyczące stosowania IF przedstawiają do wyboru jedno z dwóch podejść:

1. CODZIENNIE: post powinien trwać 16-18 h, co oznacza, że jemy zdrowe posiłki w oknie żywieniowym np od 10:00 – 18:00 a po 18:00 do dnia następnego do godziny 10:00 nic nie spożywamy – dajemy organizmowi odpocząć od trawienia.

2. STOSOWANY 5:2 – co oznacza, że przez 5 dni w tygodniu spożywamy pokarmy o dowolnych porach a 2 dni w tygodniu ograniczamy podaż do 500 – 750 kcal.

Łącząc ze sobą wiedzę na temat diety o niskim indeksie glikemicznym oraz podejściu żywieniowym Intermittent Fasting dostajemy skuteczny, poparty badaniami sposób na ograniczenie stanów zapalnych, poprawę funkcjonowania jelit i zmniejszenie stresu oksydacyjnego. Te czynniki mają ogromne znaczenie dla naszego zdrowia i bezpośrednio przekładają się na ograniczenie czynników wywołujących i zaostrzających trądzik.

PROBIOTYKI W LECZENIU SKÓRY TRĄDZIKOWEJ

Probiotyki to bakterie naturalnego mikrobiomu, które wywołują wieloaspektowe korzyści na organizm gospodarza. Mają także znaczenie w etiopatogenezie trądziku – głównie poprzez zmniejszenie cytokin prozapalnych.

Trądzik indukowany jest przez szereg czynników, do których należą dieta, stres, zaburzenia hormonalne, nieprawidłowa pielęgnacja, uwarunkowania genetyczne. Dieta zachodnia tzw. “western diet” bogata w cukry, nabiał i tłuszcze trans wpływa niekorzystnie na mikrobiotę jelitową.

Kaskada zmian zachodząca pod wpływem złej diety, powoduje podniesienie czynnika IGF-1 (insulinopodobny czynnik wzrostu) przyczyniając się do zwiększenia wydzielania sebum i nasilenia trądziku. W wyniku diety ubogiej w błonnik oraz pod wpływem przewlekłego stresu, następuje nagromadzenie patogennych bakterii w jelitach powodując stany zapalne oraz wchłanianie do krwiobiegu substancji toksycznych.

Probiotyki wykazują działanie łagodzące stany zapalne oraz zapobiegają zaostrzeniu zmian zapalnych (bolących, ropnych cyst). Badania przeprowadzone w Korei wykazały, że spożywanie produktów zawierających Lactobacillus bifidus zapobiegają powstawaniu zmian trądzikowych i zmniejszają produkcję łoju skórnego. Niezmiernie ważne jest dostarczenie błonnika pokarmowego, który jest pożywką dla bakterii probiotycznych – umożliwia im rozwój i namnażanie.Dzięki właściwej podaży błonnika zwiększa się ilość dobrych bakterii wspierających organizm człowieka i jednocześnie zmniejsza się ilość bakterii patogennych.

Lactobacillus i Bifidobacterium oddziałują pozytywnie na cały organizm człowieka. Co istotne, bakterie te pobudzają mechanizmy obrony przed drobnoustrojami oraz eliminują znaczną ilość toksyn znajdujących się w organizmie.

W dalszym ciągu trwają badania w celu ustalenia wytycznych dot. wspomagania terapii dermatologicznych bakteriami probiotycznymi.

PŁASZCZ HYDROLIPIDOWY I NADMIERNE OCZYSZCZANIE SKÓRY

Istotną częścią mikrobiomu jest także cały arsenał bakteryjny skóry. Na niej znajduje się szereg drobnoustrojów, które wspierają ją w FUNKCJACH OCHRONNYCH. A funkcje ochronne skóry są kluczowe dla jej dobrego stanu i wyglądu.

Warstwa hydrolipidowa jest najbardziej zewnętrzną powłoką skóry. Stanowi barierę, która izoluje skórę od środowiska zewnętrznego i patogenów. Bariera ta zbudowana jest z wody oraz mieszaniny tłuszczów.

Pieczenie, szczypanie, uczucie ściągnięcia może świadczyć o jej uszkodzeniu. Nieświadomie sami możemy ją niszczyć. Intuicyjnie uważamy, że czystsza skóra spowoduje mniej wyprysków i poprzez nadmierne mycie, szorowanie pogarszamy jej stan.

Stosowanie agresywnych zabiegów pielęgnacyjnych, nieodpowiednich kosmetyków i urządzeń może powodować zaostrzenie trądziku właśnie poprzez uszkodzenie warstwy ochronnej. Produkty te zaburzają barierę skórną i równowagę mikrobioty, zwłaszcza w obszarze łojowym, aktywując w ten sposób wrodzoną odporność wywołującą stan zapalny. 

Zatem nie możemy niszczyć warstwy skóry silnymi preparatami antybakteryjnymi, szorowaniem szczoteczkami i peelingami mechanicznymi. Pocieranie, szorowanie, używanie urządzeń domowych takich jak szczoteczki soniczne, domowe dermarollery lub systemy mikroigłowania, mogą wywołać zaostrzenie trądziku.

Dr Dreno i in. zbadali, że czynniki mechaniczne powodują dwa rodzaje zapalnych zmian skórnych:

– pierwszy “mechaniczne zapalenie mieszków włosowych” z grudkami zapalnymi i otwartymi zaskórnikami, tam gdzie wcześniej nie występował (może być powodowany przez ucisk dłońmi, podpieranie się, pocieranie, drapanie),

– drugi odpowiadający zaostrzeniu trądziku w obszarach podatnych na to schorzenie, wywoływane poprzez szorowanie, drapanie, ścieranie warstwy ochronnej.

Autorzy przedstawili przypadek kliniczny pacjentki stosującej olejki eteryczne w połączeniu z urządzeniem do mikrodermabrazji, u której zdiagnozowano ciężki trądzik zapalny. Dociekliwych odsyłam do zdjęć w pracy badawczej – są szokujące (Cutaneous lesions caused by mechanical injury https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26069089/).

Obecnie do wyjaśnienia pozostaje fizjopatologia zmian zapalnych skóry spowodowanych urazami mechanicznymi. Wg badaczy zaangażowane mogą być dwa różne mechanizmy:

– pierwszy mechanizm powoduje pogrubienie naskórka prowadzące do nadmiernego rogowacenia, z modyfikacją warstwy rogowej, obniżoną zawartością wody, podrażnieniem i wreszcie zaburzoną barierą skórną.

– drugi mechanizm to wpływ na mikrobiom i odporność wrodzoną. Powtarzający się nacisk, tarcie i ścieranie może powodować zarówno modyfikację filmu lipidowego na powierzchni naskórka jak i mikrobioty skóry.

Aktywacja odporności wrodzonej rozpoczyna się poprzez aktywację receptorów TLR i PAR obecnych na keratynocytach i indukcję wytwarzania cytokin zapalnych (IL-1, IL-6, IL-8, TNF alfa) w połączeniu z napływem granulocytów i limfocytów T. Wśród wytwarzanych cytokin IL-1 odgrywa kluczową rolę w trądziku i powstawaniu zaskórników. Czyli po ludzku: rozwija się stan zapalny i zaczerwienienie.

Kuszące może być uczucie wygładzonej, oczyszczonej skóry po użyciu sonicznej szczoteczki, rękawicy myjącej, peelingu mechanicznego, jednak myśląc długoterminowo o kondycji swojej skóry warto sobie uświadomić, że skutków uszkadzania warstwy hydrolipidowej i braku nawilżania nie będzie widać od razu. Zacznie się od pieczenia, zaczerwienienia, większej wrażliwości, zaostrzenia trądziku lub rozwoju trądziku różowatego. Do skóry nieszczelnej łatwiej przenikają zanieczyszczenia środowiskowe i patogeny. Taka skóra staje się problematyczna i szybciej się starzeje.

Mycie skóry łagodnymi preparatami 2 razy dziennie w zupełności wystarcza.

• Do złuszczania naskórka służą kwasy i peelingi enzymatyczne wykonywane w gabinetach kosmetologicznych.
• Pielęgnacja domowa z zawartością kwasów powinna być dobrana do indywidualnych potrzeb skóry.
• Płyny micelarne służą do zmywania makijażu i po ich użyciu należy oczyścić skórę żelem lub pianką oczyszczającą. Nie stanowią alternatywy dla toniku.

EKSPOZOM. JAK ŚRODOWISKO WPŁYWA NA TRĄDZIK

W 2019 roku podczas kongresu The European Academy of Dermatology and Venereology (EADV) zaprezentowano wyniki badań klinicznych nad wpływem ekspozomu (ogół czynników środowiskowych) na trądzik.

Wzięło w nich udział 6 krajów (Francja, Niemcy, Włochy, Brazylia, Kanada i Rosja), przebadano w sumie 6679 osób (2826 pacjentów z trądzikiem i 3853 z grupy kontrolnej). Ocenie poddano 6 głównych czynników ekspozomu i potwierdzono ich wpływ na nasilenie trądziku. Są to:

1. ODŻYWIANIE: – spożycie czystego cukru (sacharozy w postaci oczyszczonej), pokarmy o wysokim indeksie glikemicznym,

– odżywki z białka serwatkowego,

2. STOSOWANE LEKI: – Antykoncepcja: istotny rodzaj stosowanego progestagenu (syntetyczny hormon o działaniu jak progesteron )

– Stosowanie sterydów anabolicznych, testosteronu

3. STRES:

– przewlekły lub traumatyczny stres,

– deprywacja, zaburzenia snu

– nadmierna ekspozycja na światło niebieskie

4. KOSMETYKI, CZYNNIKI MECHANICZNE:

– częste używanie produktów złuszczających, które naruszają barierę hydrolipidową skóry

– stosowanie agresywnych, antybakteryjnych preparatów,

5. ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA

– smog, spaliny

– dym tytoniowy

6. CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE – zmiany powodujące kombinację ciepła, wilgotności i

intensywne promieniowanie UV.

Jeszcze ważna informacja w kontekście zanieczyszczenia powietrza: badania nad ekspozomem skóry wykazały, że oksydowany (utleniony) skwalen jest markerem zanieczyszczonego środowiska. Skwalen stanowi 15 proc. składu skóry. 

W testach wykazano, że ozon, długie fale UV (blue light, IR – podczerwień) i dym z papierosów to czynniki silnie utleniające skwalen. Tworzenie się zaskórników, które biorą udział w pojawianiu się trądziku zapalnego i zmian na powierzchni skóry (zmarszczki), może być efektem oksydacji.

Pierwszą część artykułu na temat trądziku dorosłych przeczytasz TUTAJ.

ŹRÓDŁO:

1. Cordain L, Lindeberg S, Hurtado M, Hill K, Eaton SB, Brand-Miller J. Acne vulgaris: a disease of Western civilization. Arch Dermatol. 2002 Dec;138(12):1584-90. doi: 10.1001/archderm.138.12.1584. PMID: 12472346. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12472346/ 
2. Saad R. Effects of Intermittent Fasting on Health, Aging, and Disease. N Engl J Med. 2020 Apr 30;382(18):1773. doi: 10.1056/NEJMc2001176. PMID: 32348664. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32348664/
3. Faris MA, Jahrami H, BaHammam A, Kalaji Z, Madkour M, Hassanein M. A systematic review, meta-analysis, and meta-regression of the impact of diurnal intermittent fasting during Ramadan on glucometabolic markers in healthy subjects. Diabetes Res Clin Pract. 2020 Jul;165:108226. doi: 10.1016/j.diabres.2020.108226. Epub 2020 May 22. PMID: 32446800.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32446800/  
4. Goodarzi A, Mozafarpoor S, Bodaghabadi M, Mohamadi M. The potential of probiotics for treating acne vulgaris: A review of literature on acne and microbiota. Dermatol Ther. 2020 May;33(3):e13279. doi: 10.1111/dth.13279. Epub 2020 Apr 7. PMID: 32266790. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32266790/
5. Rozas M, Hart de Ruijter A, Fabrega MJ, Zorgani A, Guell M, Paetzold B, Brillet F. From Dysbiosis to Healthy Skin: Major Contributions of Cutibacterium acnes to Skin Homeostasis. Microorganisms. 2021 Mar 18;9(3):628. doi: 10.3390/microorganisms9030628. PMID: 33803499; PMCID: PMC8003110. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33803499/
6. Dréno B, Bettoli V, Araviiskaia E, Sanchez Viera M, Bouloc A. The influence of exposome on acne. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2018 May;32(5):812-819. doi: 10.1111/jdv.14820. Epub 2018 Feb 15. PMID: 29377341; PMCID: PMC5947266. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29377341/
7. Dreno B, Bettoli V, Perez M, Bouloc A, Ochsendorf F. Cutaneous lesions caused by mechanical injury. Eur J Dermatol. 2015 Apr;25(2):114-21. doi: 10.1684/ejd.2014.2502. PMID: 26069089. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26069089/
8. Dreno B, Shourick J, Kerob D, Bouloc A, Taïeb C. The role of exposome in acne: results from an international patient survey. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2020 May;34(5):1057-1064. doi: 10.1111/jdv.16119. Epub 2020 Feb 13. PMID: 31785166.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31785166/
9. Pham DM, Boussouira B, Moyal D, Nguyen QL. Oxidization of squalene, a human skin lipid: a new and reliable marker of environmental pollution studies. Int J Cosmet Sci. 2015 Aug;37(4):357-65. doi: 10.1111/ics.12208. Epub 2015 Mar 2. PMID: 25656265. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25656265/