Histamina i skóra. Czy to się łączy?

Nietolerancja histaminy może być przyczyną problemów z Twoją skórą. Czym jest, jak działa histamina i dlaczego jej nadmiar może powodować swędzenie, pieczenie i stany zapalne na Twojej skórze – o tym w artykule. 

Nietolerancja histaminy występuje, gdy w organizmie dochodzi do jej nagromadzenia. Wiele produktów spożywczych zawiera wysoki poziom histaminy, a różne schorzenia i leki mogą przyczyniać się do wystąpienia nietolerancji. Zbyt dużo histaminy może doprowadzić do objawów podobnych do alergii i poważnych konsekwencji zdrowotnych. Histamina w naszym organizmie jest syntetyzowana z histydyny. Największe jej stężenia obserwujemy w skórze, błonie śluzowej nosa, żołądka i jelit.

Histamina – stan alarmu.

Histamina jest substancją chemiczną, która wysyła wiadomości do mózgu, daje sygnał  do uwolnienia kwasu żołądkowego i jest wydzielana jako część odpowiedzi układu odpornościowego na uraz lub reakcję alergiczną. Skoro histamina wydzielana jest w przypadku urazu i alergii, to znaczy, że organizm traktuje tę reakcję jak sytuację alarmową. Wyobraź sobie co dzieje się w Twoim wnętrzu, gdy nie możesz rozłożyć jej nadmiaru; organizm wchodzi w tryb permanentnego alarmu.

Problemy ze skórą od nadmiaru histaminy.

Czy nadmiar histaminy może powodować trądzik, atopowe zapalenie skóry lub trądzik różowaty? Odpowiedź jest twierdząca. W kaskadzie reakcji na nadmiar nierozłożonej histaminy, obecne w gruczołach łojowych receptory histaminowe zostają pobudzone. Dochodzi do zwiększonej syntezy łoju. Skóra może się zapychać, mogą powstawać grudki i ropne zmiany. Poniżej rysunek obrazujący różne miejsca obecności receptorów histaminowych. Zwróć uwagę na receptory połączone ze skórą. 

Skąd bierze się nadmiar i nietolerancja histaminy? 

Reakcja na tę substancję chemiczną ma miejsce, gdy organizm nie może jej wystarczająco rozłożyć w jelitach, co powoduje wzrost jej poziomu we krwi. Jeden z enzymów rozkładających histaminę to diaminooksydaza histaminy (enzym DAO) w przestrzeni pozakomórkowej (np. we krwi, świetle i ścianie jelita), a drugi to N-metylotransferaza histaminy (HNMT), który działa wewnątrz każdej komórki. Najczęściej nietolerancja histaminy wiąże się z brakiem tego pierwszego -DAO, który jest głównym czynnikiem rozkładającym histaminę w naszym organizmie.

Objawy nadmiaru histaminy.

Kiedy poziom histaminy staje się zbyt wysoki lub nie można go właściwie rozłożyć, może to niekorzystnie wpłynąć na normalne funkcje organizmu. Objawy nietolerancji histaminy są następujące:

• bóle głowy lub migreny
• zatkany nos lub problemy z zatokami
• zmęczenie
• pokrzywka / wysypki
• problemy trawienne
• nieregularny cykl menstruacyjny
• mdłości
• wymioty
• stany zapalne na skórze
• trądzik różowaty

Dodatkowe objawy mogą obejmować:

• skurcze brzucha
• obrzęk tkanek
• wysokie ciśnienie krwi
• nieregularne tętno
• lęk
• trudności w regulacji temperatury ciała
• zawroty głowy

Enzym DAO.

Wspomniany już wyżej enzym oksydaza diaminowa (DAO) jest odpowiedzialny za rozkład histaminy, którą przyjmujemy z pożywieniem. Jeśli masz niedobór enzymu DAO, to nie będziesz w stanie rozkładać takiej ilości histaminy, jaka dostarczasz z pożywienia. Nie rozłożona histamina będzie dawała objawy. Nie u każdego takie same. Zależy to bowiem od aktywności receptorów pokazanych na rysunku wyżej. 

Czynniki uszkadzające produkcję DAO.

Niektóre osoby mają uszkodzoną produkcję DAO z powodu wielu różnych czynników, w tym:

• przerost bakteryjny jelita cienkiego (SIBO): niektóre drobnoustroje jelitowe wytwarzają duże ilości histaminy jako produkt uboczny ich metabolizmu.
• zespół nieszczelnego jelita: przepuszczalność jelitowa powoduje duży stres i stan zapalny w organizmie, który może przyczyniać się do słabej funkcji DAO.
• stany zapalne przewodu pokarmowego: choroba Leśniowskiego-Crohna, nieswoiste zapalenie jelit (IBS), zapalenie okrężnicy
• celiakia i nieceliakalna nietolerancja glutenu
• niektóre leki: niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), leki blokujące kwasy, antydepresanty, immunosupresanty.

Czynniki wpływające na nietolerancję histaminy.

Wśród przyczyn nietolerancji histaminy wymienia się także:

• genetyczny niedobór DAO,
• chroniczny stres,
• niedobory żelaza, witaminy B6, B12, miedzi oraz witaminy C,
• zaburzoną metylację (problem z detoksem, słabsza odporność na stres),
• brak snu (melatonina pomaga zachować szczelną barierę jelitową i barierę krew – mózg),
• dominacja estrogenowa (i niedobór progesteronu),
• pasożyty, m.in Blastocystis hominis,
• leptynooporność,
• insulinooporność,
• lektyny w diecie – zwłaszcza przy zwiększonej wrażliwości,
• infekcję H.pylori, Clostridium difficile,
• alergie pokarmowe i zespół przesiąkliwości jelitowej,
• problemy trawienne (upośledzone wydzielanie kwasu solnego, żółci oraz enzymów trzustkowych),
• przebyte długotrwałe antybiotykoterapie,
• dieta wysokobiałkowa.

Jak widzisz, powodów zwiększających problemy z histaminą jest wiele. Niestety czynniki i choroby z powyższej listy coraz częściej zdarzają się w zindustrializowanym świecie i histamina staje się problematyczna. 

Czy ja to mam? Co zbadać?

Diagnozowanie nietolerancji histaminy polega na zbadaniu z próbki krwi poziomu enzymu DAO. Jeśli jest go poniżej normy, może wskazywać na to, że w organizmie jest go niewystarczająca ilość, aby uporać się z dużą ilością histaminy. To badanie nie jest idealne i w próbach klinicznych często dawało niepowtarzalne wyniki. Jednak, jeśli obserwujesz u siebie objawy, które wymieniłam wyżej i nie są one związane z innymi schorzeniami, to warto oznaczyć DAO i przejść na kilka tygodni (4-6) na dietę niskohistaminową i zobaczyć, czy objawy złagodniały. 

Suplementacja i dieta.

Aby pomóc sobie z nadmiarem histaminy można rozważyć następujące czynniki żywieniowe:

• Po stwierdzeniu niedoboru suplementacja enzymu DAO przed jedzeniem. 
• Enzym DAO jest zależny od witaminy B6, B12, żelaza, miedzi i witaminy C, więc sensowne jest zwiększenie spożycia tych związków.
• Miedź i witamina C są kluczowymi składnikami enzymu DAO, a B6 jest kluczowym kofaktorem, który umożliwia DAO degradację histaminy.
• Niedobór miedzi jest kolejną możliwą przyczyną niskiej aktywności DAO, ponieważ miedź jest centralnym atomem DAO i dlatego jest niezbędna do jego funkcjonowania.
• Aby uzupełnić miedź, warto spożywać: wątrobę cielęcą, ziarna sezamu, słonecznika, pestki dyni, płatki owsiane. 
• Przy długotrwałej suplementacji cynkiem dochodzi do wypierania miedzi z organizmu. 
• Probiotyki mogą być pomocne. Natomiast warto mieć świadomość, że niektóre szczepy nasilają objawy i warto w tej kwestii skonsultować się ze specjalistą. Do bezpiecznych zalicza się szczepy Lactobacilus plantarum, calivarus, Bifidoacterium infantis, lacis, breve, bifidium, longum.
• Kontrolowanie poziomu histaminy za pomocą diety – dieta niskohistaminowa. 

Pokarmy, których należy unikać lub przynajmniej ograniczać.

• alkohol i inne napoje fermentowane jak ocet, kombucha
• produkty fermentowane i produkty mleczne, takie jak jogurt i kapusta kiszona
• suszone owoce
• awokado
• bakłażan
• szpinak
• wędliny przetworzone, suszone lub wędzone
• skorupiaki
• ryby z puszki
• produkty puszkowane
• odgrzewane dania
• dojrzewające i pleśniowe sery
• pomidory
• kiełki pszenicy
• papaja
• kakao i czekolada
• owoce cytrusowe
• orzechy, w szczególności orzechy włoskie, orzechy nerkowca i orzeszki ziemne
• barwniki spożywcze i inne dodatki

Co można jeść?

Jeśli masz nietolerancję histaminy, poniższe pokarmy o niskiej zawartości histaminy mogą pomóc złagodzić objawy.

• świeże mięso i świeżo złowione ryby
• owoce inne niż cytrusowe
• jajka
• zboża bezglutenowe, takie jak komosa ryżowa i ryż
• substytuty nabiału, takie jak mleko kokosowe i mleko migdałowe
• świeże warzywa z wyjątkiem pomidorów, awokado, szpinaku i bakłażana
• oleje roślinne tłoczone na zimno takie jak oliwa z oliwek, olej lniany

Przy nietolerancji histaminy, będąc w procesie terapii, bardzo ważnym elementem jest zadbanie o zdrowie jelit, odbudowa ich śluzówki, przywrócenie prawidłowej flory drobnoustrojów wewnątrz jelita. Co więcej, korzystnie podziała redukcja stresu i eliminacja toksyn z otoczenia.  Pamiętać należy także o kontrolowaniu poziomu insuliny, właściwego nawodnienia i odpowiedniej dawki wysokiej jakości snu. 

Jeśli masz problemy z histaminą, najważniejszą rzeczą, której należy unikać, jest alkohol. Histamina i alkohol mają wspólne szlaki metaboliczne, które wykorzystują enzymy, dehydrogenazę aldehydową i oksydazę aldehydową. Alkohol zawsze uwalnia histaminę z komórek tucznych, ale jeśli istnieje nietolerancja histaminy, ta reakcja stanie się bardziej widoczna. Alkohol nie tylko uwalnia histaminę, ale także blokuje DAO. 

Informacje na temat kwestii związanych z histaminą eksplodowały w ciągu ostatnich kilku lat. Dowiadujemy się o niej dużo więcej. Liczę na to, że dokładne zrozumienie tematu przełoży się na nasze lepsze zdrowie i samopoczucie. 

Zdrowia <3 

Amelia

Źródła: 

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3625874/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12113214
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17490952
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28606572
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9756524
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10344773